Po zmianie ustawy o RIO samorządy obawiają się większej liczby kontroli, także w zakresie podatków i opłat oraz dodatkowej pracy związanej z comiesięcznymi sprawozdaniami.

Jeszcze przed uchwaleniem w czwartek ustawy o RIO Związek Gmin Lubelszczyzny przyjął stanowisko, w którym wyraził szereg poważnych obaw związanych z nowymi przepisami. Samorządowców zaniepokoiło m.in. poszerzenie działalności kontrolnej RIO o kontrole spółek gminnych (o spółki w których samorządy posiadają ponad 50 proc. udziałów lub akcji).

„Dotychczas regionalne izby obrachunkowe kontrolowały jedynie samorządowe osoby prawne czyli spółki, w których JST miały 100 proc. udział. Rozszerzenie tych kompetencji spowoduje nakładanie się kontroli na podmioty prawa handlowego, które już w obecnym stanie prawnym podlegają licznym kontrolom (NIK, UKS, US, ZUS, PIP)” – zaznaczył Jan Mołodecki, przewodniczący Zgromadzenia Regionalnego Związku Gmin Lubelszczyzny.

Jego zdaniem przyznanie dodatkowo uprawnień kolejnemu podmiotowi do przeprowadzania kontroli, w sytuacji ich spiętrzania się, może spowodować zakłócenia w działalności kontrolowanych spółek. „Dodatkowo zmiany te mogą wprowadzić nadmierną ingerencję RIO w działalność spółek prawa handlowego, prowadzącą do ograniczenia swobody ich działania” – ocenił szef ZGL.

Czytaj także: Sejm uchwalił ustawę o RIO. Co się zmieni?

Samorządowcom nie podoba się też poszerzenie obowiązków kontrolnych izb o sprawozdania miesięczne z wykonania budżetów JST. „Istnieją obawy, że konieczność sporządzania comiesięcznych sprawozdań przez samorządy spowoduje nadmierne obciążenie pracą nie tylko wszystkich JST, ale również regionalnych izb obrachunkowych” – podkreślił Mołodecki.

ZGL negatywnie ocenił też rozszerzenie kompetencji nadzorczych RIO o uchwały i zarządzenia podejmowane w sprawach ustalania podatków i opłat. Dotychczas w zakresie podatków i opłat kompetencje RIO ograniczone były jedynie do tych, do których zastosowanie mają przepisy ordynacji podatkowej. Według samorządowców zmiana ta spowoduje, że izby postępowaniem nadzorczym będą mogły obejmować wszystkie uchwały dotyczące podatków, opłat, cen i taryf, wynikających z różnych merytorycznych ustaw.

„Dotyczyć to może bardzo szerokiego zakresu np. opłat czynszowych, opłat za wodę i odbiór ścieków, opłat za przedszkola, żłobki, opłat parkingowych, adiacenckich i planistycznych. Będzie to powodowało nakładanie się kompetencji, bowiem uchwały dotyczące tych opłat podlegają nadzorowi wojewody” – zaznaczył Mołodecki.

Uchwalona w czwartek przez Sejm nowelizacja ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych wprowadza m.in. zmiany w zasadach przeprowadzania konkursu na prezesa izby. Do tej pory kandydata na prezesa wybierało w konkursie kolegium izby spośród członków kolegium i pozostałych kandydatów spełniających wymogi, które pozwalają zasiadać w kolegium; konkurs ogłaszany był przez kolegium w ogólnopolskim dzienniku, a w skład komisji konkursowej wchodziło trzech członków kolegium. Wybranego w konkursie kandydata powoływał zaś na funkcję prezesa RIO premier na wniosek ministra spraw wewnętrznych i administracji.

Nowa ustawa rozszerza tez kompetencje kontrolne izb. RIO będą teraz mogły kontrolować gospodarkę finansową samorządów, w tym realizację zobowiązań podatkowych oraz zamówienia publiczne (…), nie tylko na podstawie kryterium legalności jak obecnie, ale także gospodarności i rzetelności. Zmiana zakłada też, że kontrola w zakresie zadań zleconych przez administrację rządową, będzie mogła być prowadzona także pod względem kryterium celowości.

źródło:www.pap.samorząd.pl